Zagrzeb - Przewodnik

Zagrzeb - informacje podstawowe: Liczba mieszkańców: 1 mln
Polska ambasada: Krležin Gvozd 3, tel. 4899444
Numer kierunkowy telefonu: 00385/1
Informacja turystyczna: 4814051,4814052,4814054
Policja: 92
Pierwsza pomoc: 94
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Zagrzeb 13.00
Komunikacja miejska:

Tramwaj: Jest głównym środkiem transportu w centrum miasta, linia 3 łączy dworzec kolejowy z autobusowym

Autobus: Jest najdogodniejszy do dojazdu na przedmieścia.
Adres informacji turystycznej: Trg Jelacicia 11

Historia

Początki miasta sięgają VIII wieku, gdy na wzgórzu Gric powstała słowiańska osada Gradec. Po najeździe tatarskim w XIII wieku miasto otoczono murami, a w jego centrum wzniesiono kościół św. Marka. Gradec rozwijał się jako osada kupców i rzemieślników. Tymczasem na sąsiednim wzgórzu, po założeniu biskupstwa w 1049 r., założono osadę Kaptol. Miasto zaczęło się rozwijać wokół katedry św. Stefana i zamieszkane było głównie przez kler.

Z czasem jako podgrodzie Gradca powstał Dolnji grad, z którego rozwinęło się w XIX wieku dzisiejsze centrum Zagrzebia. Ośrodek miejski uzyskał miano stolicy Chorwacji w 1557 r. Jednak do formalnego polaczenia bliźniaczych miast doszło dopiero w 1850 r. Powstało wówczas “królewskie miasto Zagrzeb".

Druga polowa XIX wieku była złotym okresem rozwoju miasta. W 1867 r. założono Akademię Nauk, w 1867 r. powstała Galeria Artystyczna, a w 1874 r. - Uniwersytet. Miasto stało się znaczącym centrum kulturalnym obejmującym zasięgiem swojego działania nie tylko Chorwację, ale sąsiednie ziemie słowiańskie. Jednocześnie następował żywy rozwój miasta, które znacznie zwiększyło liczbę swoich mieszkańców.

Znacząca rola Zagrzebia dla utrzymania i budzenia świadomości narodowej Chorwatów rozwijała się przez cale wieki. Przez cały okres dominacji węgierskiej i Habsburskiej miasto było znaczącym ośrodkiem walki o niepodległość.

W 1848 r. rozpoczęło się w Zagrzebiu nieudane powstanie przeciwko Austrii. W 1918 r. utworzono w mieście Radę Narodową, która proklamowała przystąpienie do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. Tu tez 25.VI.1991 r. ogłoszono wystąpienie z federacyjnej Jugosławii.

Wojna, która wybuchła w następstwie deklaracji niepodległości, ominęła stolice. Jedynie 7.X.1991 r. został ostrzelany pałac prezydencki przez jugosłowiańskie siły powietrzne, które próbowały dokonać zamachu na prezydenta Tudjmana. Natomiast w maju 1995 r. spadły na miasto rakiety i zabiły siedem osób. Od zakończenia wojny miasto zaczyna się jednak coraz bardziej rozwijać.


Główne atrakcje

Stare miasto obejmuje dwa wzgórza z dwoma połączonymi miastami: Kaptolem i Gradcem. Znajdują się tu najważniejsze budowle miasta oraz najbardziej godne zwiedzania obiekty. Stary Zagrzeb, dzięki zabytkowym budowlom, wystającym ponad dachy wieżom kościelnym i górzystemu terenowi stanowi szczególnie uroczy zakątek miasta.

Nad miastem górują wieże katedry św. Stefana na Kaptolu. Obecna budowla pochodzi z końca XIX wieku, gdyż poprzednią zniszczyło trzęsienie ziemi w 1880 r. Pod ołtarzem znajduje się grobowiec arcybiskupa Alozije Stepinaca. Po wojnie hierarcha ów został skazany na 16 lat więzienia za współpracę z utaszami, jednak ułaskawiono go po 2 latach. Katedra zawiera w sobie jednak relikty pięcionawowej bazyliki romańskiej z XIII wieku. Obok stoi barokowy pałac arcybiskupa.

Na Gradec można wjechać kolejka linowa z 1888 r. z ulicy Iilca. Z wieży Lotršcak rozpościera się wspaniała panorama miasta. W centrum Gradca, na placu Markov trg wznosi się gotycki kościół św. Marka z XIII wieku.

W kościele zachowały się stare freski, jednak największe wrażenie robią interesujące ekspresyjne rzeźby z okresu międzywojennego Ivana Meštrovicia. Przedstawiają m.in. Piete i Ukrzyżowanie Chrystusa. Freski Kliakovicia nawiązują do historii Chorwacji. Przedstawiają m.in. chrzest Chorwatów, biskupa Grgura Ninskiego na soborze w Splicie.

Znajdujący się obok budynek - Sabor - jest siedzibą chorwackiego parlamentu. Nieco dalej, w Banski Dvori z XVIII wieku mieści się siedziba prezydenta. Po wschodniej części Gradca stoi natomiast Kamienna Brama z XIII wieku. Znajduje się w niej cudowny obraz Dziewicy Maryi, który ocalał z pożaru w 1731 r.

Lezący u podnóża obu wzgórz Dolnji Grad, czyli Dolne Miasto, ma zupełnie inny charakter. Zabudowa pochodzi w XIX i początku XX wieku. Jest tu wiele pięknych przykładów budowli secesyjnych, np. gmach Biblioteki Narodowej. Teatr Narodowy jest z kolei wzorowany na paryskiej operze. Proste ulice przecinają się pod katem 90°, a przy nich zlokalizowana jest większość sklepów oraz lokali gastronomicznych i rozrywkowych w stolicy.

W północnej części miasta leży cmentarz Migoroju. Uważany jest za jedną z najpiękniejszych nekropolii Europy. Położony jest w angielskim parku, otoczony pięknymi neorenesansowymi arkadami.

Na północ od miasta leżą góry Medvednica. Na szczyt Sljeme (1058 m n.p.m.) można wjechać kolejką linową. U ich podnóża leży sanatorium przeciwgruźlicze Brestovac, oraz ruiny zamku Medvedgrad. Ciekawy jest pałac barokowy w leżącej na południe od stolicy Brezovicy. Jego właściciel uczestniczył w walkach wojny siedmioletniej na terenie Śląska. Swe wojenne wspomnienia kazał uwiecznić w ściennych malowidłach. Przedstawiają one m.in. walki o Kłodzko, Legnicę i Zgorzelec.


Muzea i galerie

Galeria Sztuki Nowoczesnej (Moderna galerija), Andrije Hebranga 1 - zawiera dosc bogate zbiory malarstwa XX - wiecznego

Muzeum Etnograficzne (Etnografskij muzej), Trg Mažuranicia - posiada bogate zbiory strojów ludowych, ciekawa ekspozycja jest także poświęcona instrumentom muzycznym. Muzeum posiada także zbiory dotyczące ludowej kultury Etiopii, Ameryki Południowej, Chin i wysp pacyficznych

Muzeum Archeologiczne (Archeolski muzej), Teslina - pokazuje eksponaty dotyczące historii ziem Chorwacji od prehistorii po średniowiecze. Szczególnie ciekawa ekspozycja jest poświęcona starożytności. W muzeum znajduje się bogata kolekcja waz greckich

Muzeum Sztuki i Rzemiosla (Muzej za umjetnost i obrt), Frankopanska - znajdują się w nim ciekawe zbiory sztuki stosowanej i rzemiosła. Cenny jest szczególnie zbiór ikon. Są tu także zbioru porcelany, wyroby ze szkła, hafty i zegary

Muzejski prostor, Jezuitski trg 4 - jest to główna sala wystawowa Zagrzebia, odbywają się tu ciekawe wystawy czasowe

Muzuem Mimara, Rooseveltov trg 5 - jedna z najciekawszych w Europie kolekcji sztuki pochodząca z prywatnych zbiorów Ante Topicia Mimary, podarowanych Zagrzebiowi, zawiera obrazy malarstwa hiszpańskiego, włoskiego i holenderskiego oraz ceramikę i sztukę orientalna

Galeria Stosmajera, Boskoviceva - zawiera obrazy dawnych mistrzów, aż po malarstwo XIX - wieczne. Znajdują się tu m.in. obrazy Matejki i Siemiradzkiego. Galerię zapoczątkował chorwacki biskup - patriota i slowianofil J.J.Stosmajer



Zakupy

Główną ulicą handlową jest Ilica. Wnosi się przy niej, blisko Trg Ilacicia dom towarowy Nama. Barwny targ warzywny Dolac odbywa się codziennie na Kaptolu.

Dobrą pamiątką z Chorwacji są wyroby rzemiosła. Dość duży wybór można znaleźć w sklepie Rukotvorine przy Ilica 52. Warto kupić wyroby z drewna, ciekawe są tez chorwackie lalki i tkaniny. Do typowych pamiątek z Chorwacji należą także koronki, ręczne hafty oraz ubrania ze skóry i wełny.

Okazja do zakupów, lub przynajmniej do zapoznania się z międzynarodową ofertą firm są odbywające się na miejskich terenach wystawowych targi. Największe międzynarodowe targi handlowe kraju odbywają się tu w połowie kwietnia i w połowie września.


Gdzie zjeść

Restauracja Dubravkin Put, ulica Dubravkin Put - restauracja specjalizuje w daniach kuchni regionalnej

Restauracja Split, Ilca 19 - można zjeść tu wspaniale dania z ryb przywiezionych prosto znad Adriatyku, popijając przy tym wyśmienite białe chorwackie wino

Restauracja Slavija, Jurišicieva 18 - specjalizuje się w daniach kuchni włoskiej, można tu zjeść doskonale spaghetti

Medulic, Meduliceva 2 - restauracja specjalizuje się w daniach kuchni wegetariańskiej


Rozrywka

Miasto oferuje dość duży wachlarz rozrywki. W wielu dzielnicach powstały w ostatnich latach kluby i lokale w stylu zachodnim. Największe dyskoteki odbywają się w Sokol Klub koło Muzeum Etnograficznego.

Mieszkańcy miasta chętnie spędzają czas w licznych klubach i kawiarniach. Niektóre z nich oferują dość interesujący program muzyczny. Latem, w Boško Petrovic Club można posłuchać koncertów muzyki jazzowej. Kilka ciekawych lokali znajduje się przy ulicy Ganjeva. Znajduje się tu Hard Rock Cafe i Rock Forum Cafe, w pobliżu jest tez Art Cafe Thalia.

Z imprez sportowych największa popularnością cieszy się koszykówka, której mecze rozgrywają się w Cibona Centar, przy ulicy Savska cesta 30.

Dość bogate jest życie muzyczne miasta. Przedstawienia operowe i baletowe odbywają się w Chorwackim Teatrze Narodowym przy Trgu Maršala Tita. Na koncerty muzyki poważnej wybrać się można natomiast do Akademii Muzycznej, Gundulicieva 6a oraz do Sali Koncertowej im. Vartoslava Lisinskiego przy Avenijar Vukovar.

Największym wydarzeniem muzycznym są w Zagrzebiu Biennale Muzyki Współczesnej, które odbywa się w każdy nieparzysty rok, w kwietniu. W czasie Letniego Festiwalu na starym mieście na wolnym powietrzu odbywają się liczne koncerty i przedstawienia teatralne.


Jeśli chcesz zwiedzić Zagrzeb polecamy - Wakacje Last Minute w Chorwacji