Historia Irlandii

Pogoda w Irlandii

Dzisiaj, 16.4 10°C

sprawdź średnie temperatury

• Przewodnik
• Zdjęcia
• Pogoda

• opis
• geografia
• kultura

• historia

• gospodarka
• konsulaty
• na granicy
• zdrowie
• co zabrać

Irlandia podawana jest jako przykład jednego z najbardziej celtyckich krajów Europy. Najdawniejszą grupą etniczną zamieszkującą Irlandię byli jednak Piktowie. Dopiero w IV - III w. p.n.e. przybyły na wyspę plemiona celtyckie, które w pierwszych wiekach naszej ery utworzyły 5 federacji plemiennych pod zwierzchnią władzą króla z siedzibą w Tara.

5 zdjęć przejdź do galerii

W latach 432-465 Irlandia została schrystianizowana przez św. Patryka i stała się głównym ośrodkiem nauki. Chrystianizacja wpłynęła na zacieśnienie kontaktów z państwami kontynentu europejskiego, a elementy kultury irlandzkiej przenikały do Europy poprzez działalność irlandzkich misjonarzy.

Wyspa przez wiele wieków była wolna od najazdów obcych ludów germańskich, gdy te pustoszyły ziemie Europy. Mimo, że sama wyspa nigdy nie była częścią Imperium Rzymskiego, względny spokój pozwolił na schronienie się tu wielu potomków dawnego świata łacińskiego.

Jednak już w 795 roku Irlandia stała się głównym celem najazdów Skandynawów (Wikingów). Wreszcie od 1171 roku jej systematyczny podbój rozpoczęli Anglo-Normanowie z Wielkiej Brytanii. Kościół i rycerstwo irlandzkie uznało zwierzchnictwo króla angielskiego Henryka II.

Przez kolejne wieki angielscy baronowie zasymilowali się z irlandzkimi poddanymi. Ci coraz częściej natomiast przyjmowali język angielski - pozostający mową klasy władającej. Opór jednak wzmógł się w okresie reformacji.

Mieszkańcy Irlandii pozostali wierni kościołowi rzymsko - katolickiemu i nie uznali króla jako głowy kościoła. Rozpoczęły się religijne prześladowania katolickiej ludności Irlandii, rugowania Irlandczyków z ich ziem i osadzania na nich kolonistów angielskich i szkockich. Polityka władz angielskich prowadziła do wyniszczenia gospodarczego i ludnościowego kraju. Spowodowała w XVIII i XIX wieku masową emigrację Irlandczyków, głównie do Stanów Zjednoczonych.

Odrębność wyznaniowa i kulturowa, a nie jak zwykle bywa - językowa, stała się głównym wyznacznikiem poczucia narodowego Irlandczyków. Odwoływano się przy tym do celtyckiej tradycji. W XVIII wieku nastąpił rozwój ruchów niepodległościowych.

Nieudane powstanie Towarzystwa Zjednoczonych Irlandczyków w 1798 roku, zapoczątkowało okres pełen niepokojów i zbrojnych wystąpień - mających na celu uzyskanie niepodległości. W 1800 roku Irlandia została zmuszona do podpisania unii realnej z Anglią, na mocy której rozwiązano irlandzki parlament.

W połowie XIX wieku powstała tajna organizacja - ruch Fenian, która wraz z powstałym na początku XX wieku ruchem Sinn Fein, doprowadziły do uchwalenia przez władze angielskie w 1914 roku ustawy o autonomii Irlandii. 21 stycznia 1919 roku proklamowano republikę Irlandii.

Wolne państwo irlandzkie o statusie dominium powstało trzy lata później. Obszar wyspy podzielono wówczas na część północno-wschodnią pozostającą przy Wielkiej Brytanii i Wolne Państwo Irlandzkie. Niezadowolenie przeciwników podziału kraju doprowadziło w latach 1922-23 do wojny domowej, zakończonej zwycięstwem zwolenników układu.

W 1949 roku Irlandia wystąpiła ze Wspólnoty Narodów. Prowadząc politykę neutralną dążyła do zjednoczenia z Irlandią Północna. W 1955 roku została członkiem ONZ a w 1973 członkiem Wspólnoty Europejskiej.

Od 1968 roku rozpoczęły się w Irlandii Północnej starcia między katolikami a protestantami. W 1972 roku władzę nad Irlandią Północną przejął bezpośrednio rząd brytyjski i nastąpiło rozwiązanie lokalnego rządu.

Pociągnęło to za sobą nasilenie zamachów terrorystycznych prowadzonych przez Irlandzką Armię Republikańską. Prowadzony od kilku lat proces pokojowy ma doprowadzić do całkowitego zażegnania konfliktu i przyznania jednakowych praw obu jego stronom.

Irlandia na skróty