Geografia Nowej Zelandii

<rys1>Archipelag Nowej Zelandii tworzą <strong>dwie większe wyspy</strong> (Północna, Południowa) oraz szereg mniejszych. 75% powierzchni Nowej Zelandii stanowią <strong>obszary wyżynne i górskie</strong>. Niziny występują jedynie wzdłuż wybrzeży i w dolinach rzecznych.

Pogoda w Nowej Zelandii

Dzisiaj, 29.3 14°C
Archipelag Nowej Zelandii tworzą dwie większe wyspy (Północna, Południowa) oraz szereg mniejszych. 75% powierzchni Nowej Zelandii stanowią obszary wyżynne i górskie. Niziny występują jedynie wzdłuż wybrzeży i w dolinach rzecznych. Wyspa Południowa jest bardziej górzysta. Znajdują się tu najwyższe pasma górskie archipelagu, Alpy Południowe (Nowozelandzkie) wraz z najwyższym szczytem, Górą Cooka (3764 m n.p.m).

Rzeźba ma charakter alpejski. W najwyższych partiach gór występują lodowce. Pokrywają one obszar ok. 1000 km2, a najdłuższy z nich, Lodowiec Tasmana, ma długość 29 km. Ciekawostką jest Lodowiec Franciszka Józefa, posuwający się z rekordową prędkością 5 m na dobę, schodzący w doliny do wysokości 210 m n.p.m., w strefę wiecznie zielonych lasów subtropikalnych.

Południowo-zachodnia część wyspy to Fiordland. Góry dochodzą tu bezpośrednio do wybrzeża morskiego, tworząc długie i głębokie fiordy. Liczne potoki, spływające z gór, tworzą na krawędzi stromych fiordów potężne wodospady.

Wyspa Północna jest mniej górzysta, za to słynna z występujących tu zjawisk wulkanicznych. W środkowej części wyspy znajduje się Wyżyna Wulkaniczna z najwyższym szczytem Ruapehu (2797 m n.p.m). Nad wyżyną górują liczne stożki wulkaniczne, w tym kilka nadal czynnych.

Aktywne są tu także gejzery, gorące źródła mineralne, błotne wulkany. W nieczynnych kraterach utworzyły się jeziora.

Wyżynę otaczają pasma górskie, równoległe do wybrzeża, porozcinane dolinami rzek. Pasma wschodnie, Góry Taraura - Raukumara, stanowią przedłużenie Alp Południowych, są jednak niższe (1500-1700 m n.p.m.). Na wschodzie i południu znajdują się tereny nizinne.

Wyspa Północna i północna część Wyspy Południowej należą do strefy klimatu podzwrotnikowego morskiego, natomiast południowa część wyspy do strefy ciepłych klimatów umiarkowanych. Roczne amplitudy temperatury są nieduże, a średnie temperatury roczne wynoszą 9°C-15°C.

Sumy opadów atmosferycznych są bardzo zróżnicowane w zależności od ukształtowania powierzchni. Najwięcej opadów (do 6000 mm rocznie) otrzymują zachodnie stoki Alp Południowych, na których zatrzymują się ciepłe, wilgotne masy powietrza znad Morza Tasmana. Stoki wschodnie natomiast są bardzo suche, otrzymują poniżej 500 mm opadów.

Wynika to z występowania tu suchego wiatru fenowego (podobnie jak w Tatrach - halny) oraz wiatru “Canterbury", przynoszącego z północnego-zachodu bardzo suche powietrze. Nad wyspami często przemieszczają się fronty atmosferyczne zróżnicowanych mas powietrza, co prowadzi do tworzenia się tu silnych, gwałtownych wiatrów o prędkości do 15 m/s!

Rzeki Nowej Zelandii są co prawda krótkie, ale za to bardzo zasobne w wodę i o gwałtownych spadkach. Umożliwia to wykorzystanie ich w celu pozyskania energii elektrycznej. Najdłuższe rzeki to Waikato i Clutha. Zasilane są głównie przez wody lodowców i topniejących śniegów. Na wielu rzekach utworzyły się malownicze wodospady.

Jeziora Wyspy Północnej mają pochodzenie wulkaniczne, natomiast Wyspy Południowej - polodowcowe. Największe jest jezioro Taupo o powierzchni 616 km2 .

Wiecznie zielone lasy nowozelandzkie zostały w dużym stopniu zniszczone lub przekształcone przez człowieka. Zastąpiły je formacje roślinności krzaczastej i trawiastej. 80% gatunków roślin to endemity. Świat zwierząt jest natomiast stosunkowo ubogi.

Do głównych atrakcji przyrodniczych wyspy należą: Rotorua, jeden z najciekawszych regionów geotermalnych na świecie; Wyżyna Wulkaniczna; Waitamo, zespół jaskiń, grot i studni krasowych z bogatą szatą naciekową; wapienny klif Punakaiki; Sutherland Falls, jeden z najwyższych wodospadów świata; Fiordland; lodowce Tasmana, Franciszka Józefa i Foxa; w końcu także krajobraz wysokogórski Alp Południowych.

Nowa Zelandia na skróty

ZGŁOŚ UWAGI DO STRONY