Bruksela - Przewodnik
<strong>Informacje podstawowe: </strong>
Informacje podstawowe:
Liczba mieszkańców: 951.000
Polska ambasada: Avenue des Gaulois 29, tel. 7390101
Konsulat generalny RP: Rue de France 28, tel. 7390121
Numer kierunkowy telefonu: 00 /2
Ważniejsze numery telefonu:
Policja: 101, 112
Pierwsza pomoc: 100, 112
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Bruksela: 12.00
Komunikacja miejska:
Metro: składa się z linii czerwonej (nr 1) biegnącej ze wschodu na zachód, oraz pomarańczowej (nr 2) biegnącej wokół centrum.
Pociąg: pociągi podmiejskie umożliwiają dojazd do bardziej odległych przedmieść, oraz na lotnisko, układ głównych dworców kolejowych jest podobny jak w Warszawie: trzy najważniejsze to Gare du Nord, Gare Centrale (centralny) i Gare du Midi.
Tramwaj: są najszybszym sposobem poruszania się po mieście, w centrum dwie linie tramwajowe (3 i 4) kursują pod ziemią.
Autobus: rozległa sieć uzupełnia linie metra i tramwajów, w autobusach obowiązują te same bilety, żółte autobusy STIB obsługują miasto, w tereny podmiejskie dojeżdżają pomarańczowe autobusy SNCV.
Adres informacji turystycznej: TIB, Hotel de Ville, Grand Place
Historia
Pierwsza osada na terenie dzisiejszego miasta została założona w VI wieku nad podmokłymi brzegami rzeki Senne. Jej pierwotna nazwa: Broekzele znaczyła tyle, co “wieś na bagnach". Znajdowała ono się w rejonie dzisiejszego placu Saint Gerry. Plac nosi imię świętego, który według legendy zbudował w tym miejscu pierwszą chrześcijańską kaplicę.
W X wieku przy istniejącej osadzie, na wyspie na Senne, Książęta Lotaryngii zbudowali fortecę. Rozwinęło się przy niej Dolne Miasto dzięki korzystnemu położeniu na trasie z Kolonii do Brugii i Gandawy.
Kolejne przywileje, które miasto otrzymywało w XIII wieku od książąt Brabancji, dopomogły pomnażaniu bogactwa mieszkańców i wpłynęło na dalszy rozwój przestrzenny miasta. Osuszano okoliczne bagna, a na pobliskim wzgórzu założono Górne Miasto. Przez ten cały czas miasto ustępowało jednak znaczeniu stołecznej Brugii.
Na skutek kolejnych posunięć politycznych i małżeństw dynastycznych miasto znalazło się w zjednoczonych Niderlandach rządzonych przez hiszpańskich Habsburgów. Podczas powstania protestanckiego Bruksela pozostała wierna katolickim władcom. Dzięki temu, po podziale kraju w 1579 r. stała się stolicą Hiszpańskich Niderlandów. Stale rezydował rządzący krajem w imieniu hiszpańskiego króla gubernator.
Okres pomyślnego rozwoju w XVII wieku przerwała wojna o sukcesję hiszpańską. Król francuski Ludwik XIV dążył do podbicia ziem południowych Niederlandów. 36 - godzinny ostrzał miasta przez artylerię francuską znacznie zrujnował miasto.
Ostatecznie znalazło się ono pod władzą austriackich Habsuburgów. Zbudowali oni wiele monumentalnych budowli w Górnym Mieście. Miasto i kraj było jednak nadal zarządzane przez obcych. Podobnie było po utworzeniu w 1815 r. Królestwa Zjednoczonych Niderlandów, zdominowanego przez protestancką Holandię. W 1830 r. w mieście wybuchła rewolucja. Proklamowano utworzenie niepodległego Królestwa Belgii a Bruksela została jego stolicą.
Wpłynęło to korzystnie na rozwój Brukseli. Dzięki programowi modernizacji miasta prowadzonego przez króla Leopolda II i burmistrza Anspacha w mieście założono szerokie bulwary a wiele dzielnic przebudowano.
Rozwój miasta postępuje nadal w XX wieku, przerwany tylko na krótko przez obie wojny światowe. Dzięki obraniu Brukseli za siedzibę NATO oraz Unii Europejskiej miasto zaczęło pretendować do roli stolicy zjednoczonej Europy.
Główne atrakcje
Centralnym punktem miasta jest Grand Place, czyli rynek brukselski. Zajmuje on środek Dolnego Miasta. Określany jest przez niektórych jako najpiękniejszy plac Europy. Dominuje nad nim gotycki Hotel de Ville, czyli ratusz. Pozostałe pierzeje placu zdobią natomiast złocone i bogato zdobione renesansowe kamienice kupieckie. Warto przyjść na plac wieczorami, gdy ratusz jest oświetlany reflektorami w rytm muzyki.
Szczególnie znanym miejscem Brukseli jest mała figurka siusiającego chłopczyka przy rue de l''Etuve, w pobliżu Grand Place, czyli Manneken Pis. Obecna pochodzi z XIX wieku, chociaż wiadomo, że w obecnym miejscu stoi od XV wieku.
Mówi się o niej, że oddaje beztroskiego ducha miasta, choć co do jej pochodzenia jest wiele teorii i legend. Jedna z nich mówi, że był to syn bogatego patrycjusza, który zgubił się w mieście i został odnaleziony podczas siusiania. Inna mówi, że był to bohaterski mały patriota, który w ten właśnie sposób znieważył dom należący do znienawidzonego hiszpańskiego wartownika.
Najważniejszym zabytkiem miasta jest katedra, czyli Cathédrale des Sts Michel et Gudule. Victor Hugo określił ją jako “najczystszy przykład kwitnącego gotyku". Jej budowę rozpoczęto w 1226 r. ale oficjalny status katedry otrzymała dopiero w 1961 r. Budowla dominuje ponad Górnym Miastem, które w odróżnieniu od kupieckiego Dolnego Miasta było siedzibą księcia.
Niedaleko wznosi się Pałac Królewski (Palais Royal) mieszczący biura królewskie, używany do oficjalnych państwowych uroczystości. Dość skromna fasada pochodzi z 1906 r., choć sam budynek jest nieco starszy. Z tych samych czasów pochodzi monumentalny Pałac Sprawiedliwości (Palace de Justice). Wyróżnia się swoim niezwykłym ogromem, rozmiarami przewyższa bowiem bazylikę św. Piotra w Rzymie.
Warto odwiedzić dzielnice Ixelles i St Gilles, w których znajduje się najwięcej budynków projektowanych przez najbardziej znanego architekta belgijskiego - Victora Hortę - mistrza kierunku Art Nouveau, znanego u nas jako secesja. Warto odwiedzić dom architekta, obecnie muzeum, przy rue American, z interesująco rozwiązanymi wnętrzami.
Symbolem miasta stało się Atomium. Ten olbrzymi model molekuły został zbudowany z okazji wystawy EXPO w 1958 r. Znajduje się na przedmieściach, w Laeken, przy stacji metra Heysel. Model ma 110 m wysokości, wewnątrz kul mieści się muzeum i restauracja. Z najwyższej z nich można obejrzeć rozległą panoramę okolicy.
Muzea i galerie
Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych (Musee Royaux des Beaux Arts) - najbogatsze w dzieła sztuki muzeum belgijskie. Składa się z dwóch części. W Muzeum Sztuk Dawnych można oglądać kolekcję malarstwa Piotra Breugla ze słynnym Upadkiem Ikara. Międzynarodową sławę muzeum zawdzięcza bogatej kolekcji dzieł Rubensa. W Muzeum Sztuk Nowoczesnych wyróżniają się dzieła surrealistów m.in. Paula Delvaux.
Muzeum Instrumentów Muzycznych (Musee Instrumental du Conservatoire de Musique), rue de la Regence - bogata kolekcja instrumentów od perkusyjnych po klawisze. Osobna ekspozycja jest poświęcona urodzonemu w Belgii Adolfowi Saxowi - konstruktorowi saksofonu.
Muzeum Strojów (Musée du Costume et de la Dentelle), rue de la Violette 6, w pobliżu Grand Place - mieści przede wszystkim bogatą kolekcję słynnych brukselskich koronek oraz strojów od XVI do XIX wieku.
Zakupy
Towar, z którego najbardziej na świecie znana jest Bruksela to czekolada. Najbardziej ekskluzywny sklep dla smakoszy to Godiva na Grand Place. Szczególnie duży wybór można znaleźć w sieci sklepów Leonidas, m.in. przy Anspach 46. Warto też odwiedzić Neuhaus w Galerie de la Reine. Równie słynne są brukselskie koronki. Najlepiej je nabyć w sklepach przy Jeu de Balle.
Główna ulica handlowa miasta to rue Nueve. Znajduje się tu większość eleganckich sklepów. Przy tej samej ulicy znajduje się jedno z większych centrów handlowych miasta City 2.
Największy wybór ubrań można znaleźć jednak przy chausee d''Ixelles, szczególnie w centrum handlowym Galerie d''Ixelles. Najwięcej ekskluzywnych salonów mody znajduje się natomiast przy place i avenue Louise, szczególnie w Galerie Louise oraz Porte de Namur. Bruksela pod względem oferty nie ustępuje innym stolicom europejskim, aczkolwiek tutejsze eleganckie sklepy nie należą do tanich.
Warto też odwiedzić brukselskie targi. Jeden z najciekawszych odbywa się w niedzielne poranki przy Gare du Midi. Pchli targ na Jeu de Balle w dzielnicy Marolles odbywa się codziennie, ale największy wybór staroci jest tu w soboty i niedziele.
Gdzie zjeść
La Table de l''Abbaye, rue de Belle-Vue 62, przy górnej części avenue Louise, tel. 6463395 - jedna z lepszych ekskluzywnych restauracji w mieście oferujących dania kuchni francuskiej z dużym wyborem win francuskich. Specjalnością jest jagnię w winie burgundzkim oraz naleśniki z masłem kawiorowym z sałatką z sosem na ostro.
Au Vieux Bruxelles, rue St-Boniface 35 tel. 5130181, przy stacji metro Porte de Namur - restauracja specjalizuje się w daniach z małż. Podaje je przyrządzone na piętnaście różnych sposobów: gotowane, smażone, pieczone, z grilla, łącznie z tradycyjnymi mariničres czyli gotowanymi w wodzie z warzywami.
Paradiso, rue Duquesnoy 34, tel. 5125232 - restauracja mieści się blisko Grand Place i Gare Central - podaje dania kuchni włoskiej włącznie z doskonałymi potrawami z makaronu i pizzą. Oferuje duży wybór win włoskich.
Le Falstaff, rue Henri-Maus 23-25 tel. 5119877, przy stacji metra Bourse - tawerna w stylu art nouveau z dekoracją malarską a la Breughel nawiązującą do Falstaffa Shakespeare''a. Dania podają kelnerzy i kelnerki w strojach z epoki. Lokal oferuje tradycyjne dania belgijskie, m.in. melle Beulemans - czyli kurczak z cykorią.
Rozrywka
Bruksela leży na trasach koncertowych większości gwiazd muzyki pop i rocka. Szczególnie popularną salą koncertową na 6000 osób jest Forest National, przy avenue de Globe 36. Nieco mniejsza jest sala w Palais des Beux Arts przy rue Ravenstein 23. Oprócz koncertów odbywa się w niej wiele imprez tanecznych.
Do bardziej znanych dyskotek w mieście należy La Garage przy rue Duquesnoy 16. W sobotnie wieczory szczególnie popularny jest The Rainbow, przy rue Leopold 7. W mieście jest także spory wybór klubów i restauracji z muzyką na żywo.
Z klubów jazzowych najbardziej znany jest Travers, przy rue Traversitre 11 a także La Bierodrome, przy place Fernard Cocq 21. W okolicy tego placu oraz przy chause d''Ixelles można znaleźć cały szereg lokali oferujących dobrą rozrywkę.
Bruksela jest także ważnym ośrodkiem muzyki poważnej. W mieście odbywają się ważne festiwale jak Ars Musica w marcu, a co cztery lata prestiżowy Concouors Musical Reine Elisabeth.
Spośród świąt odbywających się w Brukseli najbardziej znany jest Ommegang. Tradycyjnie odbywa się w pierwszy wtorek i pierwszy czwartek lipca. Odbywają się wówczas słynne tańce na Grand Place.
Polska ambasada: Avenue des Gaulois 29, tel. 7390101
Konsulat generalny RP: Rue de France 28, tel. 7390121
Numer kierunkowy telefonu: 00 /2
Ważniejsze numery telefonu:
Policja: 101, 112
Pierwsza pomoc: 100, 112
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Bruksela: 12.00
Komunikacja miejska:
Metro: składa się z linii czerwonej (nr 1) biegnącej ze wschodu na zachód, oraz pomarańczowej (nr 2) biegnącej wokół centrum.
Pociąg: pociągi podmiejskie umożliwiają dojazd do bardziej odległych przedmieść, oraz na lotnisko, układ głównych dworców kolejowych jest podobny jak w Warszawie: trzy najważniejsze to Gare du Nord, Gare Centrale (centralny) i Gare du Midi.
Tramwaj: są najszybszym sposobem poruszania się po mieście, w centrum dwie linie tramwajowe (3 i 4) kursują pod ziemią.
Autobus: rozległa sieć uzupełnia linie metra i tramwajów, w autobusach obowiązują te same bilety, żółte autobusy STIB obsługują miasto, w tereny podmiejskie dojeżdżają pomarańczowe autobusy SNCV.
Adres informacji turystycznej: TIB, Hotel de Ville, Grand Place
Historia
Pierwsza osada na terenie dzisiejszego miasta została założona w VI wieku nad podmokłymi brzegami rzeki Senne. Jej pierwotna nazwa: Broekzele znaczyła tyle, co “wieś na bagnach". Znajdowała ono się w rejonie dzisiejszego placu Saint Gerry. Plac nosi imię świętego, który według legendy zbudował w tym miejscu pierwszą chrześcijańską kaplicę.
W X wieku przy istniejącej osadzie, na wyspie na Senne, Książęta Lotaryngii zbudowali fortecę. Rozwinęło się przy niej Dolne Miasto dzięki korzystnemu położeniu na trasie z Kolonii do Brugii i Gandawy.
Kolejne przywileje, które miasto otrzymywało w XIII wieku od książąt Brabancji, dopomogły pomnażaniu bogactwa mieszkańców i wpłynęło na dalszy rozwój przestrzenny miasta. Osuszano okoliczne bagna, a na pobliskim wzgórzu założono Górne Miasto. Przez ten cały czas miasto ustępowało jednak znaczeniu stołecznej Brugii.
Na skutek kolejnych posunięć politycznych i małżeństw dynastycznych miasto znalazło się w zjednoczonych Niderlandach rządzonych przez hiszpańskich Habsburgów. Podczas powstania protestanckiego Bruksela pozostała wierna katolickim władcom. Dzięki temu, po podziale kraju w 1579 r. stała się stolicą Hiszpańskich Niderlandów. Stale rezydował rządzący krajem w imieniu hiszpańskiego króla gubernator.
Okres pomyślnego rozwoju w XVII wieku przerwała wojna o sukcesję hiszpańską. Król francuski Ludwik XIV dążył do podbicia ziem południowych Niederlandów. 36 - godzinny ostrzał miasta przez artylerię francuską znacznie zrujnował miasto.
Ostatecznie znalazło się ono pod władzą austriackich Habsuburgów. Zbudowali oni wiele monumentalnych budowli w Górnym Mieście. Miasto i kraj było jednak nadal zarządzane przez obcych. Podobnie było po utworzeniu w 1815 r. Królestwa Zjednoczonych Niderlandów, zdominowanego przez protestancką Holandię. W 1830 r. w mieście wybuchła rewolucja. Proklamowano utworzenie niepodległego Królestwa Belgii a Bruksela została jego stolicą.
Wpłynęło to korzystnie na rozwój Brukseli. Dzięki programowi modernizacji miasta prowadzonego przez króla Leopolda II i burmistrza Anspacha w mieście założono szerokie bulwary a wiele dzielnic przebudowano.
Rozwój miasta postępuje nadal w XX wieku, przerwany tylko na krótko przez obie wojny światowe. Dzięki obraniu Brukseli za siedzibę NATO oraz Unii Europejskiej miasto zaczęło pretendować do roli stolicy zjednoczonej Europy.
Główne atrakcje
Centralnym punktem miasta jest Grand Place, czyli rynek brukselski. Zajmuje on środek Dolnego Miasta. Określany jest przez niektórych jako najpiękniejszy plac Europy. Dominuje nad nim gotycki Hotel de Ville, czyli ratusz. Pozostałe pierzeje placu zdobią natomiast złocone i bogato zdobione renesansowe kamienice kupieckie. Warto przyjść na plac wieczorami, gdy ratusz jest oświetlany reflektorami w rytm muzyki.
Szczególnie znanym miejscem Brukseli jest mała figurka siusiającego chłopczyka przy rue de l''Etuve, w pobliżu Grand Place, czyli Manneken Pis. Obecna pochodzi z XIX wieku, chociaż wiadomo, że w obecnym miejscu stoi od XV wieku.
Mówi się o niej, że oddaje beztroskiego ducha miasta, choć co do jej pochodzenia jest wiele teorii i legend. Jedna z nich mówi, że był to syn bogatego patrycjusza, który zgubił się w mieście i został odnaleziony podczas siusiania. Inna mówi, że był to bohaterski mały patriota, który w ten właśnie sposób znieważył dom należący do znienawidzonego hiszpańskiego wartownika.
Najważniejszym zabytkiem miasta jest katedra, czyli Cathédrale des Sts Michel et Gudule. Victor Hugo określił ją jako “najczystszy przykład kwitnącego gotyku". Jej budowę rozpoczęto w 1226 r. ale oficjalny status katedry otrzymała dopiero w 1961 r. Budowla dominuje ponad Górnym Miastem, które w odróżnieniu od kupieckiego Dolnego Miasta było siedzibą księcia.
Niedaleko wznosi się Pałac Królewski (Palais Royal) mieszczący biura królewskie, używany do oficjalnych państwowych uroczystości. Dość skromna fasada pochodzi z 1906 r., choć sam budynek jest nieco starszy. Z tych samych czasów pochodzi monumentalny Pałac Sprawiedliwości (Palace de Justice). Wyróżnia się swoim niezwykłym ogromem, rozmiarami przewyższa bowiem bazylikę św. Piotra w Rzymie.
Warto odwiedzić dzielnice Ixelles i St Gilles, w których znajduje się najwięcej budynków projektowanych przez najbardziej znanego architekta belgijskiego - Victora Hortę - mistrza kierunku Art Nouveau, znanego u nas jako secesja. Warto odwiedzić dom architekta, obecnie muzeum, przy rue American, z interesująco rozwiązanymi wnętrzami.
Symbolem miasta stało się Atomium. Ten olbrzymi model molekuły został zbudowany z okazji wystawy EXPO w 1958 r. Znajduje się na przedmieściach, w Laeken, przy stacji metra Heysel. Model ma 110 m wysokości, wewnątrz kul mieści się muzeum i restauracja. Z najwyższej z nich można obejrzeć rozległą panoramę okolicy.
Muzea i galerie
Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych (Musee Royaux des Beaux Arts) - najbogatsze w dzieła sztuki muzeum belgijskie. Składa się z dwóch części. W Muzeum Sztuk Dawnych można oglądać kolekcję malarstwa Piotra Breugla ze słynnym Upadkiem Ikara. Międzynarodową sławę muzeum zawdzięcza bogatej kolekcji dzieł Rubensa. W Muzeum Sztuk Nowoczesnych wyróżniają się dzieła surrealistów m.in. Paula Delvaux.
Muzeum Instrumentów Muzycznych (Musee Instrumental du Conservatoire de Musique), rue de la Regence - bogata kolekcja instrumentów od perkusyjnych po klawisze. Osobna ekspozycja jest poświęcona urodzonemu w Belgii Adolfowi Saxowi - konstruktorowi saksofonu.
Muzeum Strojów (Musée du Costume et de la Dentelle), rue de la Violette 6, w pobliżu Grand Place - mieści przede wszystkim bogatą kolekcję słynnych brukselskich koronek oraz strojów od XVI do XIX wieku.
Zakupy
Towar, z którego najbardziej na świecie znana jest Bruksela to czekolada. Najbardziej ekskluzywny sklep dla smakoszy to Godiva na Grand Place. Szczególnie duży wybór można znaleźć w sieci sklepów Leonidas, m.in. przy Anspach 46. Warto też odwiedzić Neuhaus w Galerie de la Reine. Równie słynne są brukselskie koronki. Najlepiej je nabyć w sklepach przy Jeu de Balle.
Główna ulica handlowa miasta to rue Nueve. Znajduje się tu większość eleganckich sklepów. Przy tej samej ulicy znajduje się jedno z większych centrów handlowych miasta City 2.
Największy wybór ubrań można znaleźć jednak przy chausee d''Ixelles, szczególnie w centrum handlowym Galerie d''Ixelles. Najwięcej ekskluzywnych salonów mody znajduje się natomiast przy place i avenue Louise, szczególnie w Galerie Louise oraz Porte de Namur. Bruksela pod względem oferty nie ustępuje innym stolicom europejskim, aczkolwiek tutejsze eleganckie sklepy nie należą do tanich.
Warto też odwiedzić brukselskie targi. Jeden z najciekawszych odbywa się w niedzielne poranki przy Gare du Midi. Pchli targ na Jeu de Balle w dzielnicy Marolles odbywa się codziennie, ale największy wybór staroci jest tu w soboty i niedziele.
Gdzie zjeść
La Table de l''Abbaye, rue de Belle-Vue 62, przy górnej części avenue Louise, tel. 6463395 - jedna z lepszych ekskluzywnych restauracji w mieście oferujących dania kuchni francuskiej z dużym wyborem win francuskich. Specjalnością jest jagnię w winie burgundzkim oraz naleśniki z masłem kawiorowym z sałatką z sosem na ostro.
Au Vieux Bruxelles, rue St-Boniface 35 tel. 5130181, przy stacji metro Porte de Namur - restauracja specjalizuje się w daniach z małż. Podaje je przyrządzone na piętnaście różnych sposobów: gotowane, smażone, pieczone, z grilla, łącznie z tradycyjnymi mariničres czyli gotowanymi w wodzie z warzywami.
Paradiso, rue Duquesnoy 34, tel. 5125232 - restauracja mieści się blisko Grand Place i Gare Central - podaje dania kuchni włoskiej włącznie z doskonałymi potrawami z makaronu i pizzą. Oferuje duży wybór win włoskich.
Le Falstaff, rue Henri-Maus 23-25 tel. 5119877, przy stacji metra Bourse - tawerna w stylu art nouveau z dekoracją malarską a la Breughel nawiązującą do Falstaffa Shakespeare''a. Dania podają kelnerzy i kelnerki w strojach z epoki. Lokal oferuje tradycyjne dania belgijskie, m.in. melle Beulemans - czyli kurczak z cykorią.
Rozrywka
Bruksela leży na trasach koncertowych większości gwiazd muzyki pop i rocka. Szczególnie popularną salą koncertową na 6000 osób jest Forest National, przy avenue de Globe 36. Nieco mniejsza jest sala w Palais des Beux Arts przy rue Ravenstein 23. Oprócz koncertów odbywa się w niej wiele imprez tanecznych.
Do bardziej znanych dyskotek w mieście należy La Garage przy rue Duquesnoy 16. W sobotnie wieczory szczególnie popularny jest The Rainbow, przy rue Leopold 7. W mieście jest także spory wybór klubów i restauracji z muzyką na żywo.
Z klubów jazzowych najbardziej znany jest Travers, przy rue Traversitre 11 a także La Bierodrome, przy place Fernard Cocq 21. W okolicy tego placu oraz przy chause d''Ixelles można znaleźć cały szereg lokali oferujących dobrą rozrywkę.
Bruksela jest także ważnym ośrodkiem muzyki poważnej. W mieście odbywają się ważne festiwale jak Ars Musica w marcu, a co cztery lata prestiżowy Concouors Musical Reine Elisabeth.
Spośród świąt odbywających się w Brukseli najbardziej znany jest Ommegang. Tradycyjnie odbywa się w pierwszy wtorek i pierwszy czwartek lipca. Odbywają się wówczas słynne tańce na Grand Place.
Belgia na skróty
Przewodnik - Galeria
1/26