Historia Peru
Na terenie Peru najstarsze ślady obecności człowieka pochodzą z 18 tysiąclecia p.n.e. Pierwsi mieszkańcy tych ziem byli <strong>koczownikami</strong>, trudnili się myślistwem i zbieractwem. Stopniowo plemiona zaczęły przechodzić na tryb życia osiadły i nastąpił rozwój rolnictwa.
Na terenie Peru najstarsze ślady obecności człowieka pochodzą z 18 tysiąclecia p.n.e. Pierwsi mieszkańcy tych ziem byli koczownikami, trudnili się myślistwem i zbieractwem. Stopniowo plemiona zaczęły przechodzić na tryb życia osiadły i nastąpił rozwój rolnictwa.
Początek nowej ery to rozwój kultur regionalnych, w których ceramika, metalurgia i tkactwo stały na bardzo wysokim poziomie. Najważniejsze z nich to Mochica na północy i Nazca na południu. Po pierwszej pozostały monumentalne budowle w kształcie piramid, ogromne grobowce oraz fragmenty dawnych systemów nawadniających. Najbardziej fascynującymi i tajemniczymi zarazem śladami kultury Nazca są gigantyczne linie, przecinające płaskowyż. Tworzą one olbrzymie geometryczne wzory i zarysy postaci i zwierząt widoczne jedynie z lotu ptaka.
Okres od 1200 do 1400 roku n.e. to epoka tworzenia państw - miast. Powstały wówczas liczne małe królestwa, z których najbardziej znaczące były Chimu z olbrzymim miastem Chan Chan, Chachapoyas z Kuelap, Chancay oraz Ica - Chincha.
W XV w. jedno z nich ze stolicą w Cuzco, rozpoczęło gwałtowną ekspansję i podbój militarny. W ten sposób powstało wielkie i bogate imperium Inków, zwane Tahuantinsuyu (Kraj Czterech Części). Powstały wówczas monumentalne budowle kompleksów świątynnych i pałacowych jak Machu Picchu, Pachacamac i Pisca. Budowano również obronne twierdze Sacsayuaman, Pucaran, Ollantaytambo.
Państwo Inków istniało w swej potędze jedynie sto lat. Osłabione wewnętrznymi walkami łatwo zostało podbite przez hiszpańskich najeźdźców, uważających Peru za legendarny Kraj Złota. Pierwszymi konkwistadorami dowodził Francisco Pizzaro.
Po raz pierwszy przybył do Peru w 1528 r. Zorganizowana zbrojna wyprawa hiszpańska i zabicie władcy Inków - Atahualpy w 1532 r. rozpoczęły wieloletnią wojnę inkasko-hiszpańską. Jej efektem była całkowita zagłada kultury Indian, których zaczęto niewolniczo wykorzystywać do pracy w kopalniach i na plantacjach. W 1535 r. Pizzaro założył nową stolicę, Limę, a wicekrólestwo Peru nazywane było Nową Kastylią.
Przez kolejne trzy wieki Peru traktowane było wyłącznie jako zasobny skarbiec Hiszpanii. Grabiono, plądrowano i niszczono dawne inkaskie osady, a arystokrację wymordowano. Licznie wybuchające bunty rdzennej ludności były krwawo tłumione. Na fali walk wyzwoleńczych w Ameryce Południowej, Peru odzyskało niepodległość w 1821 r.
Kolejne lata nie były jednak latami pokoju. Toczyły się powstania, wojny i zatargi z sąsiednimi, nowo powstałymi państwami: Boliwią, Ekwadorem i Chile. Sytuacja polityczna nie ustabilizowała się także w następnym wieku. Następowały przewroty, dyktatury i rządy junt wojskowych. Nasiliły się również, od lat 80. XX wieku, problemy gospodarcze, związane ze słabo rozwiniętą ekonomią i wysokim zadłużeniem państwa.
Wzrastały konflikty społeczne, głównie na tle etnicznego i ekonomicznego zróżnicowania społeczeństwa. Zagrożeniem stabilności państwa okazało się także działające od kilkunastu lat maoistyczne ugrupowanie Świetlisty Szlak. Organizacja prowadziła partyzancką wojnę i terrorystyczne zamachy. Po przejęciu władzy przez Alberto Fujimori w 1990 r. i przeprowadzeniu przez niego licznych reform, sytuacja w Peru zaczęła się stabilizować.
W dziejach Peru swą obecność zaznaczyli również Polacy. Najliczniej przybyła tu polska inteligencja po upadku powstania listopadowego i styczniowego. Wielu inżynierów i architektów przyczyniło się do powstania licznych peruwiańskich budowli, kolei i dróg.
Ernest Malinowski w latach 1870 - 1871 zaprojektował i zbudował przez Andy Peruwiańskie najwyżej położoną linię kolejową świata, osiągającą wysokość 4816 m n.p.m. Znaczące są również dokonania Polaków na polu badań naukowych, zwłaszcza przyrodniczych. Polacy brali też udział w walkach o niepodległość Peru.
Okres od 1200 do 1400 roku n.e. to epoka tworzenia państw - miast. Powstały wówczas liczne małe królestwa, z których najbardziej znaczące były Chimu z olbrzymim miastem Chan Chan, Chachapoyas z Kuelap, Chancay oraz Ica - Chincha.
W XV w. jedno z nich ze stolicą w Cuzco, rozpoczęło gwałtowną ekspansję i podbój militarny. W ten sposób powstało wielkie i bogate imperium Inków, zwane Tahuantinsuyu (Kraj Czterech Części). Powstały wówczas monumentalne budowle kompleksów świątynnych i pałacowych jak Machu Picchu, Pachacamac i Pisca. Budowano również obronne twierdze Sacsayuaman, Pucaran, Ollantaytambo.
Państwo Inków istniało w swej potędze jedynie sto lat. Osłabione wewnętrznymi walkami łatwo zostało podbite przez hiszpańskich najeźdźców, uważających Peru za legendarny Kraj Złota. Pierwszymi konkwistadorami dowodził Francisco Pizzaro.
Po raz pierwszy przybył do Peru w 1528 r. Zorganizowana zbrojna wyprawa hiszpańska i zabicie władcy Inków - Atahualpy w 1532 r. rozpoczęły wieloletnią wojnę inkasko-hiszpańską. Jej efektem była całkowita zagłada kultury Indian, których zaczęto niewolniczo wykorzystywać do pracy w kopalniach i na plantacjach. W 1535 r. Pizzaro założył nową stolicę, Limę, a wicekrólestwo Peru nazywane było Nową Kastylią.
Kolejne lata nie były jednak latami pokoju. Toczyły się powstania, wojny i zatargi z sąsiednimi, nowo powstałymi państwami: Boliwią, Ekwadorem i Chile. Sytuacja polityczna nie ustabilizowała się także w następnym wieku. Następowały przewroty, dyktatury i rządy junt wojskowych. Nasiliły się również, od lat 80. XX wieku, problemy gospodarcze, związane ze słabo rozwiniętą ekonomią i wysokim zadłużeniem państwa.
Wzrastały konflikty społeczne, głównie na tle etnicznego i ekonomicznego zróżnicowania społeczeństwa. Zagrożeniem stabilności państwa okazało się także działające od kilkunastu lat maoistyczne ugrupowanie Świetlisty Szlak. Organizacja prowadziła partyzancką wojnę i terrorystyczne zamachy. Po przejęciu władzy przez Alberto Fujimori w 1990 r. i przeprowadzeniu przez niego licznych reform, sytuacja w Peru zaczęła się stabilizować.
W dziejach Peru swą obecność zaznaczyli również Polacy. Najliczniej przybyła tu polska inteligencja po upadku powstania listopadowego i styczniowego. Wielu inżynierów i architektów przyczyniło się do powstania licznych peruwiańskich budowli, kolei i dróg.
Ernest Malinowski w latach 1870 - 1871 zaprojektował i zbudował przez Andy Peruwiańskie najwyżej położoną linię kolejową świata, osiągającą wysokość 4816 m n.p.m. Znaczące są również dokonania Polaków na polu badań naukowych, zwłaszcza przyrodniczych. Polacy brali też udział w walkach o niepodległość Peru.
Peru na skróty
Miejsca:
Przewodnik - Galeria
1/26