Skeppsholmen

Opis

Informacje podstawowe:

Liczba mieszkańców: 1,5 mln
Polska ambasada: Karlävagen 35, tel. 114132
Konsulat RP: Prastagärdsgatan 5, tel. 7644800
Numer kierunkowy telefonu: 0046/8
Ważniejsze numery telefonu:
Policja: 112
Pierwsza pomoc: 112
Czas lokalny: Warszawa 12:00 Sztokholm 12:00

Komunikacja miejska:
Metro: po szwedzku “Tunnelbana". Wejścia oznaczone niebieską literą T na białym tle. Metro podzielone jest na 3 główne linie z licznymi odnogami i krzyżują się na stacji T-Centralen.
Pociąg: Centralny Dworzec Kolejowy położony jest blisko historycznego centrum miasta. Pod nim znajduje się stacja metra T-Centrum.
Autobus: Główny dworzec autobusowy Cityterminalen położony jest przy dworcu kolejowym. Poza skomplikowana siecią połączeń miejskich (darmowe plany sieci w informacji turystycznej) w sezonie turystycznym kursuje Turislinjen z przystankami w najatrakcyjniejszych punktach miasta.
Promy: Są ważnym środkiem transportu. Kursują między niektórymi z wysp w centrum miasta, okolicznymi archipelagami i miejscowościami położonymi nad jeziorem Mälaren.
Adres informacji turystycznej: Sverigehuset (Dom Szwecji), Hamngatan 27, 111-47 Stockholm


Historia

Sztokholm został założony w połowie XIII w. przez namiestnika królewskiego Jarla Birgera. Ten znakomity dowódca i administrator, założyciel królewskiej dynastii Folkingów, nakazał wybudowanie tu fortecy “Tre Kronar" (Trzy Korony) ukończonej w 1252 r. Miała ona chronić miasta położone wewnątrz kraju, w tym te nad brzegami jeziora Melar, przed napastnikami z morza. Miasto przez najbliższe dwa stulecia pełniło funkcję drugorzędnej twierdzy.

W 1397 r. Szwecja i Norwegia związane zostały unią personalną z Danią. Od tego czasu Dania starała się całkowicie podporządkować sobie te ziemie, co wzbudzało opór szlachty szwedzkiej.

W 1520 r. król Danii i Norwegii Chrystian II Okrutny postanowił rozprawić się z nieprzychylną mu opozycją. Wkroczył on z wojskiem do Sztokholmu i tu urządził publiczna egzekucję stu przedstawicieli szlachty szwedzkiej. Wydarzenia te nazwano “krwawą łaźnią szwedzką". Przewodnicy do dziś pokazują miejsce w Starym Mieście (Gamla Stan) gdzie dokonano egzekucji.

Wśród pojmanych w Szwecji zakładników był młody szlachcic Gustav Eriksson Waza. Udało mu się zbiec do Lubeki. Stąd potajemnie wrócił do kraju i w prowincji Dallarna stanął na czele powstania przeciwko Duńczykom. Rok później prawie cały kraj był już w rękach powstańców.

Na początku 1523 r. Gustaw na czele wojsk odbił z rąk Duńskich całą południową część półwyspu i triumfalnie wkroczył do Sztokholmu. W czerwcu tego roku został on koronowany na króla Szwecji i ustanowił on Sztokholm stolicą kraju. W tym czasie mieszkało tu około 3 tys. osób.

Dzięki zwiększeniu rangi miasta i rozwojowi handlu już pięćdziesiąt lat później liczba mieszkańców miasta zwiększyła się do 8 tys. osób. W dniu 7 maja 1697 r. wielki pożar doszczętnie strawił fortecę. Wkrótce miasto uległo przebudowie i rozbudowie osiągając najsilniejszy rozwój w czasie rewolucji przemysłowej w XIX wieku. Dziś w całej aglomeracji mieszka ponad 1,5 mln osób.

Główne atrakcje

Miasto jest malowniczo położone na 15 wyspach w miejscu połączenia jeziora Melar z morzem bałtyckim. Najważniejsze obiekty historyczne zlokalizowane są w najstarszej dzielnicy Sztokholmu obejmującej 3 wyspy: Staden, Riddarholmen i Helgeandsholmen. Wspaniałą panoramę miasta i okolic obejrzeć można z wieży telewizyjnej na wysokości 160 metrów. Natomiast na wysokości 120 m można coś zjeść w restauracji.

Warto zobaczyć wąskie uliczki Starego Miasta (Gamla Stan). Jego sercem jest Storget - rynek otoczony malowniczymi XVIII wiecznymi kamieniczkami oświetlonymi lampami z kutego żelaza. W pobliżu położony jest także XVII wieczny budynek siedziby sejmu Czterech Stanów (1668-1865) z 2,5 tysiącem herbów szlacheckich rodów szwedzkich - Riddarhuset. Kilkaset rodów istnieje do dziś. Znajduje się tu także ekspozycja rodowej porcelany i sygnetów.

Do najcenniejszych zabytków należy zamek królewski (Kungliga Slottet) ukończony w 1754 r. Jest on przykładem zaskakującego kontrastu: ot za surowymi renesansowymi murami kryją się pełne przepychu barokowe i rokokowe wnętrza. Wewnątrz znajduje się kilka muzeów, ale część użytkowana jest także przez instytucje rządowe i króla Szwecji.

Miedzy innymi zlokalizowany jest tutaj skarbiec królewski i zbrojownia - aktualnie pełniące rolę muzeów. Do zaskakujących eksponatów należy wypchany koń, na którym król Gustaw II Adolf poniósł śmierć w bitwie pod Lützen w 1632 r. i jego zakrwawione ubranie. Podobnie obejrzeć tu można ostatni kostium balowy króla Gustawa III, który został zastrzelony w 1792 r. przez kapitana Ankarström, członka opozycji arystokratycznej. Jest tu oczywiście także maska i pistolety zamachowca.

Blisko pałacu położony jest także budynek parlamentu szwedzkiego - Riksdaghuset. Na najwyższym wzniesieniu Sztokholmu położony jest kościół Storkyrkan konsekrowany w 1306 r. w którym odbywają się zaślubiny i koronacje królewskie.

Przy Riddarhuset, za mostem, znajduje się kościół dawnego klasztoru franciszkańskiego Riddarholmskyrkan z XIII w., mieszczący groby większości królów szwedzkich. Na nabrzeżu znajduje się Gustav Adolfs Torg - plac na skrzyżowaniu ulic z XIX wiecznym budynkiem Opery. Na środku placu stoi pomnik króla Gustawa Adolfa II.

Na wyspie Kungsholmen w latach 1911-1923 wybudowano nad wodami jeziora sztokholmski Ratusz. Co roku odbywają się tu bankiety dla laureatów nagrody Nobla. Biesiadników obsługuje wówczas 300 kelnerów, którzy na znak swojego generała schodzą rzędem szerokimi schodami niosąc zapalone świece w jednej ręce i wysoko uniesione tace w drugiej. Obiekt ten jest widoczny niemal z każdego punktu miasta.

Pomiędzy Sveagatan, a Drottninggatan wśród ogrodów położony jest kościół Adolf Fredriks kyrka. Na tutejszym cmentarzu pochowany jest zamordowany premier Olof Palme. Tu także przez 11 lat spoczywał zmarły w Sztokholmie na gruźlicę francuski filozof Kartezjusz, zanim jego szczątki przewieziono do Francji.

Na terenie parku Djurgården znajduje się skansen założony w 1891 r. z autentycznymi starymi zabudowaniami wiejskimi, ogród zoologiczny, lodowisko i hale widowiskowe w których odbywają się pokazy tańców ludowych. W skansenie zrekonstruowano ponad 150 wiejskich budynków - głównie wiatraki i gospodarstwa domowe.

Natomiast w zoo warto zobaczyć akwarium w którym zobaczymy nie tylko ryby ale i wybiegi wielkich krokodyli. Naprzeciw wejścia do skansenu zlokalizowane jest wesołe miasteczko Tivoli z licznymi diabelskimi młynami, samochodami i karuzelami. W pobliżu znajduje się liczne bary, dyskoteki i kawiarnie.

Na wyspie Lindigö zobaczymy Ogród Millesa (Millesgården) z dużymi rzeźbami pod gołym niebem najwybitniejszych rzeźbiarzy szwedzkich.


Muzea i galeria

Muzeum Nordyckie (Nordiska Museet) znajduje się we wschodniej części miasta w parku Djurgården Przedstawiona jest tu cała historia szwedzka, a do ciekawostek należą między innymi łupy wojenne wywiezione z Polski w czasach Potopu Szwedzkiego. Można tu m.in. zobaczyć 15 - metrowy fryz przedstawiający wjazd orszaku weselnego Zygmunta III Wazy do Krakowa w 1605 r.

Muzeum statku “Vasa" położone jest nieopodal Muzeum Nordyckiego w nowym budynku. Znajduje się tu wydobyty z dna Bałtyku admiralski okrętu wojenny, który zatonął w 1628 r. Okręt ten miał wziąć udział w bitwie z flotą polską na Bałtyku. Niestety zbyt ambitny król Gustaw II Adolf nakazał do gotowego już statku dobudować jeszcze jedno piętro z armatami dla zwiększenia siły ognia, co okazało się fatalne w skutkach. W 1628 r. wkrótce po wypłynięciu z portu, niestabilny statek przechylił się i zatonął grzebiąc 120 osób załogi. Wrak w 1961 r. został odnaleziony i wydobyty z dna morskiego. Po odremontowaniu i konserwacji wystawiono go w specjalnie wybudowanym budynku. Okręt ma 62 metry długości. Jest zbudowany z dębowego drewna i bogato zdobiony rzeźbami i złoceniami. Z licznych schodków można zajrzeć do otworów działowych i oglądać z bliska barokowe zdobienia. Dookoła znajdują się ekspozycje przedmiotów wydobytych ze statku - zastawy stołowe, przedmioty codziennego użytku i inne.

Narodowe Muzeum Sztuki znajduje się naprzeciw pałacu królewskiego. Posiada bardzo bogate zbiory. Na parterze są to grafiki i rysunki. Na pierwszym piętrze znajdują się obiekty sztuki użytkowej, w tym np. łóżka na których sypiali królowie, komody i zastawa stołowa. Na tym piętrze znajduje się też najcenniejsze dzieło: obraz Rembrandta pt. “Spisek Klaudiusza Cywila".

Muzeum starożytności (Medelhavsmuseet) położone jest tuż obok placu Gustav Adolfs Torg, przy Fredsgatan 2. W ciekawej ekspozycji zobaczyć możemy np. wielkie mumie egipskie oraz narzędziami przedmioty z czasów faraonów. Muzeum posiada także bogate zbiory z Cypru - największe na świecie poza samą wyspą. Warto zobaczyć także wystawę sztuki greckiej, etruskiej, rzymskiej i islamskiej.

Muzeum Historyczne (Historiska Museet) w Östermalm posiada największe zbiory w Sztokholmie. Poświęcone jest ono głównie dziejom Szwecji i historii pieniądza.


Zakupy

Dwa największe supermarkety to Konsum przy Järrntorget, Gamla Stan i Metro w podziemiach przy Sergels Torg. Można tu zakupić szeroki asortyment artykułów żywnościowych i przemysłowych.

W mieście znajdują się także dwie duże hale targowe w Hötorgen i Östermalmshallen, nie są jednak najtańsze. Do dużych domów handlowych należy Gallerium przy Hamngatan koło Sergels Torg.


Gdzie zjeść

Soldaten Svejk, Östgötagatan 15, Södermalm. Tania czeska restauracja popularna u studentów.

Bistro Boheme, Drottninggatan. Jest to często wybierana przez turystów niedroga restauracja przy głównej ulicy miasta. Względnie tanio można tu zjeść stały zestaw Dagens Rätt. W sezonie turystycznym jest jednak zwykle zatłoczona.

Daily News Café - Kungsgrädgården. Można tu zjeść tu typowe szwedzkie zestawy obiadowe, a wieczorem pobawić się na dyskotece.

Hermans, Stora Nygatan 11. Spokojna restauracja wegetariańska.

Operakällaren, Operan, Gustav Adolfs Torg. Droga i znana w Sztokholmie restauracja ze wspaniałym stołem szwedzkim - można jeść do woli!

Den Gylden Freden (Złoty Pokój), Österlångatan 51. Jest to najstarsza restauracja w Sztokholmie. Istnieje od 1772 r. Należy jednocześnie do najbardziej wykwintnych i drogich. Co tydzień odbywają tu biesiady członkowie Akademii Szwedzkiej. Doskonały lokal dla bardzo wymagających.


Rozrywka

Główna imprezą kulturalna jest sierpniowy Festiwal Wodny - obejmujący liczne koncerty, potańcówki, wystawy, pokazy, konkursy i imprezy dla dzieci. Na przyjezdnych czekają też inne atrakcje przez cały rok.

W pubie Dubliners przy Birgerjarlspassagen można w weekendy zabawić się przy muzyce irlandzkiej. Stampen przy Stora Nygatan 5 to klub jazzowy. W Engelen przy Kornhamnstorg 59, Gamla Stan można posłuchać jazzu, rocka i bluesa. Hard Rock Cafe przy Sveavagen 75, Norrmalm oferuje gościom rythm-and-blues, a klub African wewnątrz stacji metra Radhuset - muzykę afrykańska i reggae.

Znane dyskoteki wraz z kawiarnią mieszczą się w Daily News Cafe przy Kungsgrädgĺrden, Norrmalm.

Koncerty muzyki klasycznej odbywają się w Historiska Museet i Musikmuseet. W Adolf Fredriks Kyrka, Norrmalm można posłuchać muzyki chóralnej. Liczne imprezy kulturalne i artystyczne mają miejsce także Kulturhuset.

Aktualny program imprez można sprawdzić w darmowym tygodniku Stockholm This Week, który jest rozprowadzany w centrach turystycznych.