Historia Wielkiej Brytanii
Ślady najstarszego osadnictwa na Wyspach Brytyjskich pochodzą z <strong>neolitu</strong> (7000 r. p.n.e.). Pierwszą cywilizację stworzyły jednak dopiero plemiona <strong>Celtów</strong> (przez Rzymian zwani Brytami).
Ślady najstarszego osadnictwa na Wyspach Brytyjskich pochodzą z neolitu (7000 r. p.n.e.). Pierwszą cywilizację stworzyły jednak dopiero plemiona Celtów (przez Rzymian zwani Brytami).
Przybyli oni z Europy Środkowej w VII w. p.n.e. i do II w. p.n.e. zasiedlili całe wyspy. Jedynie w północno-wschodniej części Szkocji przetrwały plemiona Piktów, stopniowo jednak zasymilowanych.
Podbój Anglii, Walii i południowej Szkocji przez Rzymian przekształcił te ziemie w rzymską kolonię.
Panowanie Rzymian trwało od I do V w. n.e. Wiek V i VI to okres najazdów plemion germańskich: Anglów, Sasów i Jutów. Wyparli oni Brytów na północ i północny zachód (dzisiejsza Szkocja i Walia), natomiast w Anglii utworzyli 7 anglosaskich królestw, tzw. heptarchii.
W VIII i IX w. kraj nękały najazdy Wikingów. Na krótki czas tron angielski przejęli Duńczycy (1016-1042). W 1066 r., po przegranej bitwie pod Hastings, Anglia został podbita przez księcia Normandii, Wilhelma Zdobywcę. Znalazła się tym samym pod wpływami Francji.
Ekspansja terytorialna Anglii doprowadziła do podporządkowania Irlandii (koniec XII w.) i Walii (XVI w.).
W 1215 r. ogłoszona została Magna Charta Libertatum (Wielka Karta Swobód). Ograniczała ona rolę króla na rzecz rady królewskiej, zwanej z czasem parlamentem. Był to początek rozwoju europejskiej demokracji parlamentarnej.
Wojna stuletnia z Francją (1337-1453 r.) doprowadziła do utraty przez Anglię wszystkich jej kontynentalnych posiadłości. Krwawa wojna domowa, tzw. Wojna Dwóch Róż, zakończyła się w 1485 r. objęciem tronu przez Henryka VII Tudora i zapoczątkowaniem nowej dynastii. Nastąpił czas stabilizacji i świetności państwa.
Henryk VIII zerwał z kościołem rzymsko-katolickim, ustanawiając siebie zwierzchnikiem państwowego kościoła anglikańskiego. Za czasów królowej Elżbiety I (1533-1603) nastąpił “złoty wiek" gospodarki, literatury i sztuki. W 1586 r. pokonano hiszpańską armadę, co pozwoliło Anglii objąć panowanie na morzach.
W 1603 r. Anglia i Szkocja zostały połączone unią personalną pod władzą Jakuba I. Całkowite zjednoczenie obu krajów nastąpiło w 1707 r. W tym też okresie wielu szkockich i angielskich protestantów osiedliło się w Irlandii Północnej.
Panowanie dynastii Stuartów zostało w latach 1653-1659 przerwane wojną domową i utworzeniem republiki pod władzą Olivera Cromwella.
XVIII i XIX w. to okres panowania dynastii hanowerskiej. Największy okres rozwoju i stworzenia Imperium Brytyjskiego przypada na rządy królowej Wiktorii (1837-1901). Wielka Brytania stała się wówczas potęgą kolonialną.
W wyniku zwycięskich walk z Napoleonem (bitwa pod Trafalgarem i pod Waterloo) przejęła także część zamorskich posiadłości francuskich. W 1801 r. unia brytyjsko-irlandzka pozwoliła na utworzenie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii.
Przełom wieku XVIII i XIX to początek angielskiej rewolucji przemysłowej, pierwszej na świecie. W XIX w. kraj ten był najbogatszym państwem świata. Od 1901 r. na tronie zasiada dynastia windsorska (pierwotnie koburska).
W obu wojnach światowych Wielka Brytania walczyła w koalicji antyniemieckiej.
W 1921 r. nastąpił podział Irlandii na Północną, zależną od Wielkiej Brytanii oraz Wolne Państwo Irlandii, od 1936r - Republikę Irlandii. W 1931 r. z brytyjskich kolonii i posiadłości utworzono Brytyjską Wspólnotę Narodów, do której należały m.in. Australia, Kanada, Nowa Zelandia, Związek Południowej Afryki. W 1949 r. przekształcono ją we Wspólnotę Narodów.
Po II wojnie światowej kolonie brytyjskie uzyskały niepodległość, a Wielka Brytania utraciła swą dominującą rolę w świecie.
Podbój Anglii, Walii i południowej Szkocji przez Rzymian przekształcił te ziemie w rzymską kolonię.
Panowanie Rzymian trwało od I do V w. n.e. Wiek V i VI to okres najazdów plemion germańskich: Anglów, Sasów i Jutów. Wyparli oni Brytów na północ i północny zachód (dzisiejsza Szkocja i Walia), natomiast w Anglii utworzyli 7 anglosaskich królestw, tzw. heptarchii.
W VIII i IX w. kraj nękały najazdy Wikingów. Na krótki czas tron angielski przejęli Duńczycy (1016-1042). W 1066 r., po przegranej bitwie pod Hastings, Anglia został podbita przez księcia Normandii, Wilhelma Zdobywcę. Znalazła się tym samym pod wpływami Francji.
Ekspansja terytorialna Anglii doprowadziła do podporządkowania Irlandii (koniec XII w.) i Walii (XVI w.).
W 1215 r. ogłoszona została Magna Charta Libertatum (Wielka Karta Swobód). Ograniczała ona rolę króla na rzecz rady królewskiej, zwanej z czasem parlamentem. Był to początek rozwoju europejskiej demokracji parlamentarnej.
Wojna stuletnia z Francją (1337-1453 r.) doprowadziła do utraty przez Anglię wszystkich jej kontynentalnych posiadłości. Krwawa wojna domowa, tzw. Wojna Dwóch Róż, zakończyła się w 1485 r. objęciem tronu przez Henryka VII Tudora i zapoczątkowaniem nowej dynastii. Nastąpił czas stabilizacji i świetności państwa.
Henryk VIII zerwał z kościołem rzymsko-katolickim, ustanawiając siebie zwierzchnikiem państwowego kościoła anglikańskiego. Za czasów królowej Elżbiety I (1533-1603) nastąpił “złoty wiek" gospodarki, literatury i sztuki. W 1586 r. pokonano hiszpańską armadę, co pozwoliło Anglii objąć panowanie na morzach.
W 1603 r. Anglia i Szkocja zostały połączone unią personalną pod władzą Jakuba I. Całkowite zjednoczenie obu krajów nastąpiło w 1707 r. W tym też okresie wielu szkockich i angielskich protestantów osiedliło się w Irlandii Północnej.
XVIII i XIX w. to okres panowania dynastii hanowerskiej. Największy okres rozwoju i stworzenia Imperium Brytyjskiego przypada na rządy królowej Wiktorii (1837-1901). Wielka Brytania stała się wówczas potęgą kolonialną.
W wyniku zwycięskich walk z Napoleonem (bitwa pod Trafalgarem i pod Waterloo) przejęła także część zamorskich posiadłości francuskich. W 1801 r. unia brytyjsko-irlandzka pozwoliła na utworzenie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii.
Przełom wieku XVIII i XIX to początek angielskiej rewolucji przemysłowej, pierwszej na świecie. W XIX w. kraj ten był najbogatszym państwem świata. Od 1901 r. na tronie zasiada dynastia windsorska (pierwotnie koburska).
W obu wojnach światowych Wielka Brytania walczyła w koalicji antyniemieckiej.
W 1921 r. nastąpił podział Irlandii na Północną, zależną od Wielkiej Brytanii oraz Wolne Państwo Irlandii, od 1936r - Republikę Irlandii. W 1931 r. z brytyjskich kolonii i posiadłości utworzono Brytyjską Wspólnotę Narodów, do której należały m.in. Australia, Kanada, Nowa Zelandia, Związek Południowej Afryki. W 1949 r. przekształcono ją we Wspólnotę Narodów.
Po II wojnie światowej kolonie brytyjskie uzyskały niepodległość, a Wielka Brytania utraciła swą dominującą rolę w świecie.
Wielka Brytania na skróty
Miejsca:
Przewodnik - Galeria
1/26