Berno - Przewodnik
<strong>Informacje podstawowe: </strong>
Informacje podstawowe:
Liczba mieszkanców: 145 tys.
Polska ambasada: Elfenstrasse 20,
tel.(00-4131) 3580202
Numer kierunkowy telefonu: 0041/31
Wazniejsze numery telefonu:
Policja: 117
Pierwsza pomoc: 144
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Berno: 12.00
Komunikacja miejska:
Tramwaje i autobusy: obejmuja swoim zasiegiem cale miasto
Pociag: pociagi podmiejskie odjezdzaja ze stacji Hauptbanhof
Adres informacji turystycznej: Offizielles Verkehrsbüro, miesci sie w budynku dworca kolejowego
Historia
W 1191 roku, jeden z przedstawicieli rodu Zähringenów - Berchtold V zalozyl osade Berno, gdzie wybudowal warowny zamek. Miasto, jak glosi legenda, wzielo swoja nazwe od zwierza ubitego przez tegoz zalozyciela grodu, a byl nim niedzwiedz (po niemiecku - bär, w miejscowym dialekcie - bärn). Do dzis maskotka miasta jest kudlaty mis.
Od tego czasu Berno zawieralo liczne sojusze z mniej znacznymi rodami moznowladców, rozszerzajac swoje zwierzchnictwo. W 1218 roku otrzymalo status grodu cesarskiego i bylo pod bezposrednim wladaniem Habsburgów.
W 1353 roku Berno przystapilo do Konfederacji Szwajcarskiej i dalej prowadzilo wzmozona polityke ekspansji terytorialnej. W 1415 roku miasto uzyskalo wladze nad Argowia na pólnocy, a w XVI wieku pod zarzad bernenski trafila znaczna czesc terenów polozonych nad Jeziorem Genewskim. Byl to okres potegi i najwiekszych wplywów Berna.
W 1798 roku do Szwajcarii wkroczyli Francuzi i proklamowali Republike Helwecka. Berno stracilo wówczas wladze i znaczenie nad Oberlandem.
Piec lat pózniej, w powstalej po Kongresie Wiedenskim (1814-1915) nowej Szwajcarii, Berno ponownie polaczylo sie z Oberlandem, tracac jednoczesnie prowincje Argowii i Vaud. Po przyjeciu nowej konstytucji w 1848 roku Berno zostalo wybrane na stolice kraju i do dzis pelni role gospodarza statecznych i powaznych instytucji rzadowych. Jest to jednak jedna z bardziej zacisznych stolic Europy.
Glówne atrakcje
Pomimo przebudowy wiekszosci domów w XVI i XVII wieku, centrum miasta od tamtego czasu pozostalo prawie niezmienione. Spacerujac ulicami starego miasta Marktgasse i Kramgasse, mozna podziwiac zabytkowe domy z pieknymi podcieniami. Laczna dlugosc podcieni liczy ogólem az 6 km dlugosci!
Pomiedzy nimi co kilkaset metrów wyrastaja historyczne fontanny zbudowane okolo 1545 roku, urzekajace mnogoscia barw i ksztaltów. W poblizu majestatycznie wznosi sie Zeitglockenturm - Wieza Zegarowa z ruchomymi, obrotowymi figurkami. Stanowi ona czesc nieistniejacej juz bramy miejskiej.
Ponad miastem wznosi sie wysmukla i najwyzsza w Szwajcarii 100 - metrowa wieza XV wiecznej, gotyckiej katedry. Roztacza sie z niej przepiekny widok na cale miasto oraz Alpy Bernenskie. Najcenniejszym fragmentem budowli jest portal glówny ozdobiony scena Sadu Ostatecznego. Inna osobliwoscia katedry sa stare witraze (wiekszosc z nich powstala w latach 1421-1450) i rzezbione stalle z 1523 roku.
Atrakcja turystyczna jest ogromny, nakryty szklana kopula gmach Parlamentu (Bundeshäuser), wzniesiony w 1902 roku. Na szklanej kopule uwieczniono herby 22 kantonów, natomiast w gmachu zgromadzono liczne tablice, obrazy i rzezby upamietniajace najwazniejsze wydarzenia w dziejach Szwajcarii.
Nad brzegiem rzeki Aare znajduja sie niedzwiedzie jamy. Idac w góre stoku mijamy rozarium, Rose Garten gdzie mozna podziwiac 200 gatunków róz i wspaniala panorame miasta. Na pólnoc od Lorrainebrücke rozciaga sie Ogród Botaniczny, kolejna atrakcja tegoz miasta.
Muzea i galerie
Muzeum Sztuki (Kunstmuseum), Hodlerstrasse 8-12 - posiada bogata kolekcje prac Paula Klee. Czesc ekspozycji to dziela wloskich mistrzów z XIV, XV i XVI wieku, z Michalem Aniolem i Ducciem na czele oraz prace Cézanne'a, Mattise'a i Piccassa.
Bernenskie Muzeum Historyczne (Bernisches Historisches Museum), Helvetiaplatz - jego atrakcja sa oryginalne rzezby z odrzwi katedry przedstawiajace Sad Ostateczny, makabryczne plaskorzezby Niklausa Maruela Taniec smierci oraz wystawa kosztownosci koscielnych z czasów panowania Habsburgów. Ciekawe sa takze ekspozycje ilustrujace warunki zycia w bernenskim kantonie w ciagu ubieglych dwóch stuleci.
Dom Alberta Einsteina przy Kramgasse 49 - tu slawny fizyk pracowal nad swoja teoria wzglednosci.
Muzeum Alpejskie przy Helvetiaplatz 4 - przedstawia historie alpinizmu, kartografii i bogata kolekcje map topograficznych.
Zakupy
Najczesciej kupowanymi pamiatkami sa zegarki, scyzoryki, tekstylia i hafty. Równie popularne sa wyroby z czekolady ze znajdujacej sie w miescie fabryki Toblerone.
Wiekszosc zakupów mozna dokonac w sklepach z pamiatkami zlokalizowanych glównie przy Kramgasse Gerechtigkeitsgasse. Centrum Rekodziela (Heimatwerk) przy Kramgasse 61 oferuje recznej roboty pamiatki, m.in. drewniane rzezby, bizuterie i bernenskie wyroby garncarskie.
We wtorki i soboty na Bundesplatz odbywa sie targ warzywny i kwiatowy, natomiast przed katedra w kazda pierwsza sobote miesiaca odbywa sie targ rzemiosl, na którym mozna kupic jakies rekodzielo.
Gdzie zjesc
Uniwersytecka Stolówka Studencka (Mensa), Gesellschaftsstrasse 2 - oferuje tanie i dobre jedzenie, mozna uzyskac znizki dla studentów.
Menuetto, Münstergasse 47, tel. 221448 - restauracja oferuje duzy wybór dan wegetarianskich.
Mazot, Bürenplatz 5 - przyjemna restauracja ze stolikami wystawionymi na zewnatrz oferujaca szeroki wybór dan kuchni szwajcarskiej.
Kornhauskeller, Kornhausplatz 17, tel. 221133 - tradycyjna piwiarnia, w której mozna takze dobrze zjesc. Wieczorami przygrywaja tu rózne zespoly muzyczne, a w niedziele odbywaja sie sesje jazzowe.
Rozrywka
Fascynujacym miejscem spedzania wolnego czasu jest Reithalle przy Shuttzenmatterstrasse, tel. 420142, 246317. Jest to lokalne centrum sztuki alternatywnej. Znajduje sie tutaj teatr, biblioteka, kawiarnia i niedroga restauracja. Odbywaja sie tutaj koncerty muzyki a co piatek organizowane sa dyskoteki.
Popularny zwlaszcza wsród mlodziezy jest ruchliwy i jasny lokal Aarbergerhof przy Aarbergergasse 40 czy halasliwy i mroczny Interview w pasazu przy Ryffligässchen. Lubiacy bardziej tradycyjne rozrywki powinni udac sie do Swiss Restaurant Chalet przy hotelu Glocke. Od czerwca do pazdziernika odbywaja sie tu codziennie wystepy folklorystyczne.
W sloneczny dzien warto wybrac sie na Barenplätz, gdzie mozna pograc w gigantyczne szachy lub posluchac wystepów miejscowych artystów. Atrakcyjne sa równiez splywy po rzece Aare, zaczynajace sie w dzielnicy Sandrian, a konczace przy basenach Marzili. W poblizu basenów znajduje sie Dampfzentrale - miejsce organizowania koncertów jazzowych, muzyki soul i funk, a takze wystaw dziel sztuki.
Oprócz teatru miejskiego w Bernie dziala tez pewna liczba malych zespolów teatralnych dajacych przedstawienia w malych piwniczkach przy Kramgasse i Gerechtingkeitsgasse.
Polska ambasada: Elfenstrasse 20,
tel.(00-4131) 3580202
Numer kierunkowy telefonu: 0041/31
Wazniejsze numery telefonu:
Policja: 117
Pierwsza pomoc: 144
Czas lokalny: Warszawa: 12.00, Berno: 12.00
Komunikacja miejska:
Tramwaje i autobusy: obejmuja swoim zasiegiem cale miasto
Pociag: pociagi podmiejskie odjezdzaja ze stacji Hauptbanhof
Adres informacji turystycznej: Offizielles Verkehrsbüro, miesci sie w budynku dworca kolejowego
Historia
W 1191 roku, jeden z przedstawicieli rodu Zähringenów - Berchtold V zalozyl osade Berno, gdzie wybudowal warowny zamek. Miasto, jak glosi legenda, wzielo swoja nazwe od zwierza ubitego przez tegoz zalozyciela grodu, a byl nim niedzwiedz (po niemiecku - bär, w miejscowym dialekcie - bärn). Do dzis maskotka miasta jest kudlaty mis.
Od tego czasu Berno zawieralo liczne sojusze z mniej znacznymi rodami moznowladców, rozszerzajac swoje zwierzchnictwo. W 1218 roku otrzymalo status grodu cesarskiego i bylo pod bezposrednim wladaniem Habsburgów.
W 1353 roku Berno przystapilo do Konfederacji Szwajcarskiej i dalej prowadzilo wzmozona polityke ekspansji terytorialnej. W 1415 roku miasto uzyskalo wladze nad Argowia na pólnocy, a w XVI wieku pod zarzad bernenski trafila znaczna czesc terenów polozonych nad Jeziorem Genewskim. Byl to okres potegi i najwiekszych wplywów Berna.
W 1798 roku do Szwajcarii wkroczyli Francuzi i proklamowali Republike Helwecka. Berno stracilo wówczas wladze i znaczenie nad Oberlandem.
Piec lat pózniej, w powstalej po Kongresie Wiedenskim (1814-1915) nowej Szwajcarii, Berno ponownie polaczylo sie z Oberlandem, tracac jednoczesnie prowincje Argowii i Vaud. Po przyjeciu nowej konstytucji w 1848 roku Berno zostalo wybrane na stolice kraju i do dzis pelni role gospodarza statecznych i powaznych instytucji rzadowych. Jest to jednak jedna z bardziej zacisznych stolic Europy.
Glówne atrakcje
Pomimo przebudowy wiekszosci domów w XVI i XVII wieku, centrum miasta od tamtego czasu pozostalo prawie niezmienione. Spacerujac ulicami starego miasta Marktgasse i Kramgasse, mozna podziwiac zabytkowe domy z pieknymi podcieniami. Laczna dlugosc podcieni liczy ogólem az 6 km dlugosci!
Pomiedzy nimi co kilkaset metrów wyrastaja historyczne fontanny zbudowane okolo 1545 roku, urzekajace mnogoscia barw i ksztaltów. W poblizu majestatycznie wznosi sie Zeitglockenturm - Wieza Zegarowa z ruchomymi, obrotowymi figurkami. Stanowi ona czesc nieistniejacej juz bramy miejskiej.
Ponad miastem wznosi sie wysmukla i najwyzsza w Szwajcarii 100 - metrowa wieza XV wiecznej, gotyckiej katedry. Roztacza sie z niej przepiekny widok na cale miasto oraz Alpy Bernenskie. Najcenniejszym fragmentem budowli jest portal glówny ozdobiony scena Sadu Ostatecznego. Inna osobliwoscia katedry sa stare witraze (wiekszosc z nich powstala w latach 1421-1450) i rzezbione stalle z 1523 roku.
Atrakcja turystyczna jest ogromny, nakryty szklana kopula gmach Parlamentu (Bundeshäuser), wzniesiony w 1902 roku. Na szklanej kopule uwieczniono herby 22 kantonów, natomiast w gmachu zgromadzono liczne tablice, obrazy i rzezby upamietniajace najwazniejsze wydarzenia w dziejach Szwajcarii.
Nad brzegiem rzeki Aare znajduja sie niedzwiedzie jamy. Idac w góre stoku mijamy rozarium, Rose Garten gdzie mozna podziwiac 200 gatunków róz i wspaniala panorame miasta. Na pólnoc od Lorrainebrücke rozciaga sie Ogród Botaniczny, kolejna atrakcja tegoz miasta.
Muzea i galerie
Muzeum Sztuki (Kunstmuseum), Hodlerstrasse 8-12 - posiada bogata kolekcje prac Paula Klee. Czesc ekspozycji to dziela wloskich mistrzów z XIV, XV i XVI wieku, z Michalem Aniolem i Ducciem na czele oraz prace Cézanne'a, Mattise'a i Piccassa.
Bernenskie Muzeum Historyczne (Bernisches Historisches Museum), Helvetiaplatz - jego atrakcja sa oryginalne rzezby z odrzwi katedry przedstawiajace Sad Ostateczny, makabryczne plaskorzezby Niklausa Maruela Taniec smierci oraz wystawa kosztownosci koscielnych z czasów panowania Habsburgów. Ciekawe sa takze ekspozycje ilustrujace warunki zycia w bernenskim kantonie w ciagu ubieglych dwóch stuleci.
Dom Alberta Einsteina przy Kramgasse 49 - tu slawny fizyk pracowal nad swoja teoria wzglednosci.
Muzeum Alpejskie przy Helvetiaplatz 4 - przedstawia historie alpinizmu, kartografii i bogata kolekcje map topograficznych.
Zakupy
Najczesciej kupowanymi pamiatkami sa zegarki, scyzoryki, tekstylia i hafty. Równie popularne sa wyroby z czekolady ze znajdujacej sie w miescie fabryki Toblerone.
Wiekszosc zakupów mozna dokonac w sklepach z pamiatkami zlokalizowanych glównie przy Kramgasse Gerechtigkeitsgasse. Centrum Rekodziela (Heimatwerk) przy Kramgasse 61 oferuje recznej roboty pamiatki, m.in. drewniane rzezby, bizuterie i bernenskie wyroby garncarskie.
We wtorki i soboty na Bundesplatz odbywa sie targ warzywny i kwiatowy, natomiast przed katedra w kazda pierwsza sobote miesiaca odbywa sie targ rzemiosl, na którym mozna kupic jakies rekodzielo.
Gdzie zjesc
Uniwersytecka Stolówka Studencka (Mensa), Gesellschaftsstrasse 2 - oferuje tanie i dobre jedzenie, mozna uzyskac znizki dla studentów.
Menuetto, Münstergasse 47, tel. 221448 - restauracja oferuje duzy wybór dan wegetarianskich.
Mazot, Bürenplatz 5 - przyjemna restauracja ze stolikami wystawionymi na zewnatrz oferujaca szeroki wybór dan kuchni szwajcarskiej.
Kornhauskeller, Kornhausplatz 17, tel. 221133 - tradycyjna piwiarnia, w której mozna takze dobrze zjesc. Wieczorami przygrywaja tu rózne zespoly muzyczne, a w niedziele odbywaja sie sesje jazzowe.
Rozrywka
Fascynujacym miejscem spedzania wolnego czasu jest Reithalle przy Shuttzenmatterstrasse, tel. 420142, 246317. Jest to lokalne centrum sztuki alternatywnej. Znajduje sie tutaj teatr, biblioteka, kawiarnia i niedroga restauracja. Odbywaja sie tutaj koncerty muzyki a co piatek organizowane sa dyskoteki.
Popularny zwlaszcza wsród mlodziezy jest ruchliwy i jasny lokal Aarbergerhof przy Aarbergergasse 40 czy halasliwy i mroczny Interview w pasazu przy Ryffligässchen. Lubiacy bardziej tradycyjne rozrywki powinni udac sie do Swiss Restaurant Chalet przy hotelu Glocke. Od czerwca do pazdziernika odbywaja sie tu codziennie wystepy folklorystyczne.
W sloneczny dzien warto wybrac sie na Barenplätz, gdzie mozna pograc w gigantyczne szachy lub posluchac wystepów miejscowych artystów. Atrakcyjne sa równiez splywy po rzece Aare, zaczynajace sie w dzielnicy Sandrian, a konczace przy basenach Marzili. W poblizu basenów znajduje sie Dampfzentrale - miejsce organizowania koncertów jazzowych, muzyki soul i funk, a takze wystaw dziel sztuki.
Oprócz teatru miejskiego w Bernie dziala tez pewna liczba malych zespolów teatralnych dajacych przedstawienia w malych piwniczkach przy Kramgasse i Gerechtingkeitsgasse.
Szwajcaria na skróty
Miejsca:
Przewodnik - Galeria
1/26